Maskalar və əlcəklər... Pandemiya zamanı dəb aksessuarlarına çevrilən bu qoruyucu vasitələr xəstəliklə mübarizədə dövrün ən böyük silahlarıdır. Tədqiqatçılar isə moda və sosial məsafənin daha qədim əlaqəsi olduğu qənaətindədirlər.

Günümüzdə aktual məsələlərdən biri də sosial məsafənin qorunmasıdırsa, digəri isə maska və əlcək kimi qoruyucu vasitələrdən istifadədir. Pandemiyaya görə məcburi istifadə etdiyimiz bu dırnaqarası akssesuarlar keçmişdə cins, sinif, hətta irqlərarası fərq yaratmaq məqsədi daşıyıb. Elə indiki dördə dəbə çevrilən bəzi geyimlər kimi... Həcmli ətəklər olan krinolinlər 19-cu əsrdə qadınları epidemiyalardan qorumaqla yanaşı, onların sosial təhlükəsizliyini də təmin edib. Sonralar - 20-ci əsrdə populyarlaşan geniş ətək və sancaqlı şlyapalar həm arzuolunmaz təmasa qarşı, həm də qadınların sosial ədalətsizliklə mübarizəsində istifadə olunub. Lakin, bir növ, qadınların xilaskarına çevrilən bu ətəklər onlar üçün böyük təhlükələr də yaradırdı. Tarix boyu bəşəriyyətin başına gələn müxtəlif yolxucu xəstəliklər fonunda sosial məsafənin əhəmiyyəti daha da artıb. Məsələn, vəba epidemiyası zamanı, həkimlər havanı virusdan təmizləmək və məsafəni qorumaq məqsədilə sivri quş dimdiyini xatırladan maskalardan və bütün bədəni örtən paltarlardan istifadə edirdilər. Elmin inkişafı ilə əlaqədar dəyişən mübarizə üsulları zamanla dəb dünyasına da təsirsiz ötüşmədi. Bəs sağlamlıq problemlərinin artdığı 21-ci əsrdə sosial məsafə bizi əvvəlkindən fərqli geyinməyə sövq edəcəkmi? Dizaynerlərin fikrincə, keçmişdəki səbət quruluşlu geyimlər, şlyapa və örtüklər, krinolin yubkalar yenidən dəbə çevrilir. Bizi tarixə qaytaran koronavirus isə modanın gücüylə daim mövcud olan məsafələrə, formalaşmış stereotiplərə yeni bir baxış gətirir.

Nəzrin Əzizli